سیستم های ERP به سه صورت on-premise (داخلی، محلی)، ابری (Cloud) و ERP هیبریدی (ترکیبی) قابل پیاده سازی هستند. نوع ترکیبی ERPها که به آن ERP هیبریدی می گویند، از ترکیب نرم افزار داخلی و نرم افزار مبتنی بر ابر شکل گرفته است.
بسیاری از شرکت هایی که از قبل، سیستم on-premise داشتند، با اضافه کردن راه حل ابری، از ERP هیبریدی بهره می برند. در این مطلب در رابطه با اینکه ERP ترکیبی دقیقا چیست و چه مزیت هایی دارد توضیح می دهیم.
معرفی انواع سیستم های ERP
ERP محلی
معرفی ERP با ارائه ERPهای محلی انجام شد. در نرم افزارهای ERP On-premise، سرورهای سیستم ERP در داخل شرکت قرار دارند. پیاده سازی این سیستم ها به طور کامل در محیط شرکت انجام می شود. شرکت، سیستم ERP را با توجه به نیازهایش تهیه می کند. از آنجایی که هیچ مالکیت شخص ثالثی وجود ندارد، شرکتی که از نرم افزار داخلی استفاده می کند، مالکیت کامل نرم افزار و اطلاعات را در اختیار دارد. از طرفی تعمیر و نگهداری، ایمنی و به روز رسانی سرورها نیز از وظایف خود سازمان است.
هزینه راه اندازی ERP محلی نسبت به سایر روش ها بیشتر است اما با تهیه این نوع ERP، هزینه های ثانویه و پرداخت های متناوب کمتری خواهید داشت. ERP محلی هیچ اتکایی به سرور خارجی برای اتصال نداشته و امنیت بالایی دارد.
سیستم ERP محلی با دو محدودیت مهم مواجه است. راه اندازی این سیستم هزینه اولیه قابل توجهی نیاز دارد و هزینه تعمیر و نگهداری کاملاً بر عهده شرکت است. از طرفی استقرار این سیستم کندتر از ERP ابری است؛ زیرا ERP محلی مستلزم نصب روی چند سرور و ایستگاه کاری است.
ERP ابری
در ERP ابری، محل ذخیره سازی اطلاعات بر روی فضای ابری است. فضای ابری از سوی شرکت ها در اختیار خریداران قرار می گیرد و ارائه دهندگان نرم افزارهای ابری، هزینه ای سالانه برای نگهداری سرورها، شبکه ها و نرم افزارها دریافت می کنند. نرم افزارهای Cloud نیاز به زیرساخت و مجوز اضافی ندارند.
خریداران نرم افزارهای ابری این اختیار را دارند که از سرورهای اشتراکی استفاده کنند، یا اینکه برای افزایش حریم خصوصی، فضای کاملا شخصی را خریداری کنند. فضاهای خصوصی هزینه بیشتری نسبت به فضای اشتراکی دارند.
نرم افزار ERP ابری دسترسی پذیری بالایی دارد. ERP ابری هزینه اولیه خاصی جهت راه اندازی ندارد و همین موضوع این نوع سیستم ERP را مقرون به صرفه می کند. در این سیستم هیچ مسئولیت نگهداری از جانب مشتری وجود ندارد و مسئولیت های نگه داری بر عهده ارائه دهنده Cloud است.
با این وجود راه اندازی ERP ابری با محدودیت هایی نیز مواجه است. بهره وری در استفاده از نرم افزار ERP ابری نیاز به دسترسی دائمی به اینترنت دارد. با اینکه سیستم های ابری هزینه اولیه خاصی ندارند، اما هزینه کل مالکیت ERP ابری ممکن است بیشتر از هزینه اولیه باشد که در طول عمر سیستم پخش می شود. همچنین گاهی وقت ها سیستم نیاز به توسعه ای پیدا می کند که سیستم ابری قابلیت اجرای این ارتقا را ندارد.
ERP هیبریدی
سیستم مدیریت منابع سازمانی (Enterprise Resource Planning یا ERP) هیبریدی، نوعی سیستم ERP است که از ترکیب قابلیت ها و مزایای سیستم ERP ابری (Cloud ERP) و سیستم ERP محلی (On-Premises ERP) بهره می برد. در این نوع سیستم ERP، بخش هایی از سیستم در محل سازمان نصب و پیاده سازی می شوند، در حالی که بخش های دیگر از طریق ابر به صورت مجازی و از راه دور در دسترس هستند.
در سیستم ERP هیبریدی، اجزای حساس سازمان مثل داده های مالی، اطلاعات مشتریان و فرایندهای کلیدی در ERP محلی نگهداری و مدیریت می شوند؛ این امر می تواند به دلایل امنیتی مورد نیاز باشد. در عین حال، بخش های دیگر سیستم ERP در قالب بستر ابری در دسترسند. در بین ماژول های ERP، مواردی مثل مدیریت روابط با مشتریان (CRM)، مدیریت زنجیره تأمین (Supply Chain Management) و انبارداری (Inventory Management) در فضای ابری مدیریت می شوند.
بررسی مزایای سیستم ERP هیبریدی
مزایای سیستم ERP هیبریدی عبارتند از:
1- امکان تطبیق با نیازهای سازمان
سیستم ERP هیبریدی به سازمان ها امکان می دهد تا بخش هایی از سیستم که برایشان مهم و حساس هستند را درون مرزهای سازمان نگهداری کنند، در حالی که بخش های دیگر را از طریق ابر مدیریت می نمایند. این موضوع به سازمان ها این امکان را می دهد تا به صورت انعطاف پذیر به نیازها و محدودیت های خود پاسخ دهند.
2- امنیت اطلاعات با ERP هیبریدی
با نگهداری بخش های حساس درون مرزهای سازمان، سیستم ERP هیبریدی از نظر امنیتی قوی تر می شود. این امر به سازمان ها اجازه می دهد تا کنترل بیشتری بر روی داده های حساس خود داشته باشند و اطلاعاتشان را از تهدیدات امنیتی خارجی محافظت کنند.
3- دسترسی پذیری بالا
با استفاده از سیستم ERP هیبریدی، کاربران به سیستم از هر کجا و هر زمان دسترسی خواهند داشت. این امکان از طریق اتصال به اینترنت فراهم می شود. سیستم ERP ترکیبی، به کاربران اجازه می دهد از تجهیزاتی مثل رایانه های شخصی، لپ تاپ و تلفن همراه برای اتصال به ERP استفاده کنند.
4- هزینه بهینه در ERP هیبریدی
سیستم ERP هیبریدی به سازمان ها اجازه می دهد تا هزینه های سخت افزاری و نرم افزاری را بهینه کنند. بخش هایی که درون مرزهای سازمان نصب می شوند، می توانند از سخت افزارها و زیرساخت های موجود در سازمان استفاده کنند، در حالی که بخش های درون ابر معمولاً مبتنی بر مدل اشتراکی هستند و هزینه های سرمایه گذاری اولیه کمتری نیاز دارند. با این کار بخشی از هزینه راه اندازی ماژول ها کاهش می یابد.
5- بهبود قابلیت اطمینان
با استفاده از سیستم ERP هیبریدی، قابلیت اطمینان سیستم بهبود پیدا می کند. با ERP ترکیبی، در صورتی که بخشی از سیستم در محل سازمان دچار خرابی شود، سایر بخش ها که در ابر قرار دارند همچنان در دسترس خواهند بود و عملکرد تمام بخش های سازمان تحت تأثیر قرار نمی گیرد.
6- بهبود عملکرد سازمان
دسترس پذیر بودن ERP داخلی، همراه با هوشمندی سیستم های ERP ابری، ERP ترکیبی را به یک راه حل مفید تبدیل کرده است که کاملاً با نیازهای عملیاتی بسیاری از شرکت ها مطابقت دارد.
ERP ابری ویژگی های پیشرفته ای مثل تجزیه و تحلیل، اینترنت اشیا ، تجارت الکترونیک و هوش مصنوعی در ERP را ارائه می دهد. این ویژگی ها بسیاری از سازمان ها را علاقمند می کنند تا از سیستم ERP مبتنی بر ابر استفاده کنند. سیستم ERP ابری به کسب و کارها اجازه می دهد تا به طور همزمان، طیف وسیعی از ویژگی های جدید را به مشتریان شان ارائه دهند. با این حال، شرکت ها همچنان به سیستم های ERP داخلی شان نیاز دارند تا امور ضروری را برنامه ریزی و اجرا کنند. ERP ترکیبی این امکان را به سازمان ها می دهد تا در کنار استفاده از ERP داخلی شان، کاربردهای ERP ابری را نیز به کار بگیرند.
به طور کلی، سیستم ERP هیبریدی با ترکیب قابلیت ها و مزایای سیستم ERP ابری و سیستم ERP محلی، انعطاف پذیری، امنیت، قابلیت دسترسی و بهبود هزینه ها را به سازمان ها ارائه می دهد. با این حال، قبل از پیاده سازی سیستم ERP هیبریدی، لازم است نیازها و شرایط سازمان به دقت بررسی شود تا نوع مناسبی از سیستم ERP برای آن انتخاب شود.
کدام پیاده سازی ERP برای شرکت شما مناسب تر است؟
تا اینجا درباره انواع روش های پیاده سازی سیستم های ERP توضیح دادیم. برخی سازمان ها عقیده دارند که استفاده از ERP ابری مدرن تر بوده و کارایی را به حداکثر می رساند. از طرفی برخی سازمان ها معتقدند که به دلیل حفظ بیشترین میزان امنیت و داشتن قدرت سفارشی سازی بیشتر، بهتر است از ERP محلی استفاده کنند.
ERP هیبریدی یکی از بهترین انتخاب ها می باشد. شما می توانید بخشی از برنامه را به طور on premise و بخشی را در ابر نصب کنید.
سازمان ها معمولا از استراتژی ترکیبی زمانی استفاده می کنند که قبلاً یک سیستم ERP در محل مستقر کرده اند. آنها راه حل های ابری را برای پشتیبانی از واحدهای تجاری یا گروه های منطقه ای اضافه می کنند. برخی دیگر از سازمان ها ERP ابری را به سیستم محلی فعلی شان اضافه می کنند تا به سرعت عملکردهای جدید را بدون ایجاد مزاحمت در سیستم فعلی خود اضافه کنند.
سرعت پیاده سازی ERP ترکیبی بیشتر از ERP محلی است. هر کسب و کاری که به دنبال یک دوره استقرار کوتاه است می تواند به سراغ روش ERP ترکیبی برود. این سیستم ها ظرف یک هفته قابل پیاده سازی هستند. به طور کلی ERP ترکیبی انعطاف پذیری گسترده عملیاتی را به دنبال دارد و در عین حال هزینه کلی را پایین نگه می دارد.
