همه ما می خواهیم به فروش بیشتر و پیشرفت در کسب و کارمان دست بیابیم. ارائه محصول با کیفیت باعث می شود که مشتریان دائمی داشته باشید، اما برای جذب مشتریان جدید، باید از روش های بازاریابی استفاده کنید. شرکت های متوسط و بزرگ برای شناخته شدن، تیم بازاریابی تشکیل می دهند که در راس آن مدیر بازاریابی می باشد.
مدیر بازاریابی فردی است که می تواند به فروش بیشتر سازمان شما کمک کند. مدیر بازاریابی (Marketing Manager) مسئول تحقق استراتژی ها، درآمد بالا و پیشرفت و توسعه یک سازمان است. اگر می خواهید با عنوان شغلی مدیر بازاریابی بیشتر آشنا شوید و وظایف این شغل را بدانید با ما همراه باشید. در این مطلب درباره مهارت های لازم برای موفقیت در شغل مدیر مارکتینگ توضیح می دهیم.
مدیر بازاریابی چه کسی است؟
عنوان شغلی مدیر مارکتینگ در دهه های گذشته تقاضای زیادی پیدا کرده است. مدیر بازاریابی (مدیر مارکتینگ) فردی است که مسئولیت مدیریت فعالیت های بازاریابی یک سازمان را برعهده دارد. مدیر مارکتینگ ابزارهای بازاریابی را می شناسد و با استفاده از ابزارها و تکنیک های بازاریابی، برای سازمان تحت مدیریتش مزیت رقابتی ایجاد می کند.
مدیر بازاریابی باید رقبا را بشناسد، نیازهای مشتریان را بداند، توانایی تعیین استراتژی مناسب بازاریابی را داشته باشد و اجرای استراتژی ها را مدیریت کند. این فرایندها باعث جذب مشتریان جدید، حفظ مشتریان فعلی، ارتقای برند و افزایش فروش سازمان می شوند.
مدیران مارکتینگ در طول زمان فعالیت هایی مثل راه اندازی کمپین های بازاریابی، تبلیغات، بازاریابی ایمیلی، همایش و بازاریابی شبکه های اجتماعی را برنامه ریزی می کنند. اینکه حجم کاری فعالیت های مدیر بازاریابی چقدر است، به بزرگی یا کوچکی سازمان و مقدار هزینه ای که برای بازاریابی در نظر می گیرند بستگی دارد.
بازاریابی Affiliate Marketing (همکاری در فروش)، بازاریابی برند، بازاریابی محتوایی، دیجیتال مارکتینگ، بازاریابی محصول و بازاریابی شبکه های اجتماعی حوزه های مهمی هستند که مدیر مارکتینگ روی آن ها تمرکز دارد.
مدیر بازاریابی همیشه با واحدهای توسعه محصول و فروش در ارتباط است و نتایج بازاریابی را به هیئت مدیره گزارش می دهد.
وظایف مدیر بازاریابی کدامند؟
مدیر بازاریابی مسئولیت ها و وظایف گسترده ای در حوزه تبلیغات و بازاریابی دارد. وظایف اصلی یک مدیر بازاریابی عبارتند از:
برنامه ریزی و اجرای استراتژی بازاریابی
مهم ترین عنصر بازاریابی، داشتن یک استراتژی بازاریابی دقیق و مناسب است.
مدیر بازاریابی با بررسی بازار، تحلیل رقبا، شناخت مشتریان و ارزیابی منابع، استراتژی های بازاریابی را برای توسعه و رشد کسب و کار تعیین می کند. او باید برنامه ها و اهداف بازاریابی را تدوین و اجرا نماید. مدیر بازاریابی وظیفه دارد تا فعالیت ها را اولویت بندی کرده و نقشه راه بازاریابی را مشخص کند.
مدیر بازاریابی باید خط مشی کلی بازاریابی شرکت را مشخص کند. استراتژی مدیر مارکتینگ تعیین کننده نوع محصولات، روش توزیع، میزان تبلیغات، شرایط پرداخت و روش های قیمت گذاری است.
تحقیقات بازار
مدیر بازاریابی بررسی و تحلیل بازار را انجام داده و اطلاعات مربوط به روند بازار، رقبا، رفتار مشتریان، راه های افزایش رضایت مشتریان و فرصت های جدید را جمع آوری می کند. این اطلاعات به او در گرفتن تصمیمات استراتژیک کمک می کند.
مدیریت برند
مدیر بازاریابی برای ساخت و مدیریت برند کسب و کار، استراتژی های مربوط به برندسازی را توسعه می دهد. وی باید برای حفظ و تقویت برند در بازار تلاش کند.
مدیریت روابط عمومی
مدیر بازاریابی باید روابط خوبی با رسانه ها، مشتریان، شرکای تجاری و جامعه ایجاد کند. او ممکن است برنامه های رویدادها، کنفرانس ها و نمایشگاه ها را برگزار کرده و ارتباطات عمومی کسب و کار را تقویت کند.
تشخیص روند بازار
مدیر بازاریابی باید رقبای کسب و کار را پایش کند و تحلیل رقابتی انجام دهد. او باید از روند بازار و تغییرات در صنعت خود آگاه باشد و راهبردهای مناسبی را برای رقابت با رقبا تعیین کند.
نظارت بر کیفیت محتوا توسط مدیر بازاریابی
از وظایف مدیر مارکتینگ، می توان به نظارت بر محتوای تولید شده اشاره کرد. او باید مطمئن شود که محتوا، پیام مورد نظر را می رساند یا خیر؟ بررسی لحن محتوا و ویرایش غلط های نگارشی از دیگر مواردی است که مدیر مارکتینگ باید به آن توجه داشته باشد.
در استراتژی محتوا مشخص می شود که محتوا چه زمانی منتشر شود. محتوا می تواند پست های بلاگ، مطالب داخلی وب سایت، محتوای بنرهای تبلیغاتی، محتوای اینستاگرام و… باشد. مدیر مارکتینگ باید یک تقویم محتوایی باکیفیت برای روند تبلیغات طراحی کند.
اجرای کمپین ها
شرکت ها برای تبلیغ گسترده و معرفی کسب و کارشان، کمپین های مختلفی برگزار می کنند. مدیر بازاریابی تعیین می کند که برنامه ها و کمپین ها چگونه و چه زمانی اجرا شوند و محتوای کمپین چه چیزی باشد که اهداف استراتژیک سازمان را دنبال کند.
کمپین ها باید خلاقانه باشند، ایده پردازی خوبی داشته باشند و در زمان مناسبی اجرا شوند تا با نتیجه خوبی همراه شوند.
تبلیغات
مدیر بازاریابی برنامه های تبلیغاتی و ترویجی را اجرا می کند. او باید رسانه های مختلف را برای تبلیغات مورد استفاده قرار دهد، کمپین های تبلیغاتی را طراحی و اجرا کند و روش هایی را ارزیابی کند که به افزایش فروش و شناخت برند کمک می کنند.
برگزاری جلسات هماهنگی
مدیر بازاریابی به منظور هماهنگ کردن برنامه های پیش رو، جلساتی را با سایر کارمندان برگزار می کند. این جلسات معمولا با هدف تعیین نوع تبلیغات، تعیین بودجه، تعیین وضعیت، ایجاد انگیزه در کارمندان، آموزش و… برگزار می شوند.
مدیر بازاریابی گاهی برای هماهنگی، با تیم های دیگر مثل تیم محصول، تیم فروش و یا تیم پشتیبانی جلساتی برگزار می کند. هدف از این جلسات، یکپارچه سازی فرایند معرفی محصول، همسوسازی بخش های فروش و بازاریابی و ایجاد کانال های جدید برای دسترسی به مشتریان است. برگزاری جلسات مربوط به بازاریابی با افراد خارج از شرکت نیز از وظایف مدیر بازاریابی است.
اندازه گیری و تحلیل عملکرد
مدیر بازاریابی باید عملکرد استراتژی ها و فعالیت های بازاریابی را اندازه گیری و تحلیل کند. او باید از روش های تحقیقات بازار، داده ها و آمارها استفاده کند تا اثربخشی کمپین ها و تدابیر بازاریابی را ارزیابی نموده و در صورت لزوم تغییرات و بهبودهای لازم را اعمال کند.
ارائه گزارش کاری به مدیرعامل
در رده بندی مدیران، مدیران اجرایی باید به مدیران سطح بالاترشان گزارش ارائه دهند. مدیر بازاریابی باید شرح فرایندهای انجام شده و برنامه های پیش رو را به مدیران عالی سازمان گزارش دهد. در این گزارش ها باید نتیجه فرایندهایی که طی دوره زمانی خاصی انجام شده اند اعلام شود. همچنین مدیر مارکتینگ باید گزارش هایی ارائه دهد که چشم انداز کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت تیم بازاریابی را تعیین می کند.
مدیریت بودجه توسط مدیر بازاریابی
مدیر بازاریابی مسئول برنامه ریزی و مدیریت بودجه بازاریابی است. او باید بودجه مورد نیاز برای فعالیت های بازاریابی را تخمین بزند و منابع مالی را بهینه استفاده کند.
نظارت بر روند فروش
مدیر بازاریابی باید نتایج فروش و عملکرد بازاریابی را پیگیری کند و به تحلیل و گزارش دوره ای آنها بپردازد. او باید در تصمیم گیری هایی که بر مبنای عملکرد و فروش اتخاذ می شوند، نقش فعال داشته باشد.
یکی از وظایف مدیران بازاریابی، کمک به روند فروش سازمان است. از جمله فعالیت های بازاریابی در بخش فروش می توان به ارائه راهکارهای مثبت برای بهبود سفر مشتری، آموزش به کارکنان پشتیبانی و موارد مشابه اشاره کرد.
انتخاب کارمندان حوزه بازاریابی و فروش
هر سازمانی برای پیشرفت کارش نیاز به استخدام نیروی متخصص دارد. برای تشخیص صلاحیت نیروی بازاریابی، مدیر مارکتینگ باید مصاحبه کاری با فرد متقاضی داشته باشد. در صورتی که فرد، از نظر تجربه و اطلاعات تخصصی مورد صلاحیت قرار گرفت، جلسه ای برای مصاحبه با مدیرعامل تعیین می شود تا مراحل بعدی تشخیص صلاحیت نیرو طی شود.
همچنین اگر در بخش بازاریابی و فروش نیاز به نیروی جدیدی باشد، مدیر بازاریابی باید این موضوع را به اطلاع مدیرعامل برساند.
این فقط بخشی از وظایفی است که یک مدیر بازاریابی انجام می دهد. وظایف و مسئولیت های مدیر بازاریابی ممکن است بسته به اندازه و نوع سازمان متفاوت باشد.
مهارت های مورد نیاز برای یک مدیر بازاریابی موفق
برای یک مدیر بازاریابی موفق، مجموعه ای از مهارت ها و صفات ضروری است که به کمک آنها می تواند در حوزه بازاریابی پیشرفت کند. برخی از مهم ترین مهارت ها برای یک مدیر بازاریابی عبارتند از:
- توانایی تدوین و اجرای استراتژی های بازاریابی برای دستیابی به اهداف کسب و کار
- توانایی درک و تحلیل بازار، شناخت رقبا و مشتریان، تشخیص تهدیدها و فرصت های بازار
- توانایی درک نیازها و خواسته های مشتریان
- آشنایی با روش های تبلیغاتی و توانایی طراحی و اجرای کمپین های تبلیغاتی مؤثر
- توانایی برقراری و حفظ روابط مثبت با مشتریان، رسانه ها و شرکای تجاری
- توانایی مدیریت و برنامه ریزی پروژه های بازاریابی، توزیع وظایف و مدیریت منابع و زمان
- توانایی انجام تحقیقات بازار، جمع آوری و تحلیل داده ها و استفاده از آنها در تصمیم گیری های استراتژیک
- توانایی کار با افراد مختلف و برقراری ارتباطات موثر در محیط های چندفرهنگی
- آشنایی با ابزارها و روش های دیجیتالی مورد استفاده در بازاریابی اینترنتی و رسانه های اجتماعی
- توانایی ارائه راهکارهای خلاقانه و نوآورانه در حل مسائل بازاریابی و جذب مشتریان
- توانایی مذاکره با سازمان های رسانه ای
- توانایی آزمایش فرصت های جدید
- آشنایی با فرهنگ سازمانی و ارتباطات مارکتینگ
- داشتن تحصیلات دانشگاهی ترجیحا در رشته بازاریابی و یا MBA
- آموزش مداوم در زمینه تکنیک های جدید بازاریابی
- مهارت های نوشتاری، کلامی و سخنرانی
- مهارت های رهبری و توانایی ایجاد انگیزه و هدایت افراد
- ادراک اجتماعی و هوش هیجانی بالا
- توانایی استفاده از نرم افزارهای کاربردی بازاریابی
- آشنایی با ابزارهای اتوماسیون اداری و برنامه ریزی منابع سازمان
- خلاقیت بالا
- توانایی کار تیمی و تعامل با همکاران
- داشتن روحیه رهبری
- انعطاف پذیری بالا
- توانایی حل مسئله
- توانایی مقابله با چالش ها
- توانایی ارتباط موثر
- مهارت های مدیریتی قوی
- دانش زبان انگلیسی
اهمیت مهارت های سازمانی در مدیریت تیم مارکتینگ
مهارت های سازمانی برای تمامی متخصصان سازمان ها مورد نیازند. مهارت های سازمانی کمک می کند تا مدیران بتوانند در سطوح متفاوت، برای بخش های مختلف سازمان تصمیم گیری کنند.
امروزه اکثر کسب و کارهای موفق از سیستم های مدیریتی در سازمانشان استفاده می کنند. برای مثال نرم افزار ERP (مدیریت منابع سازمان) در اکثر شرکت ها به کار گرفته می شود. مدیر تیم مارکتینگ به عنوان سرپرست گروه بازاریابی، برای اجرای بهتر فرایندهای کاری باید با ماژول های ERP آشنا بوده و نسبت به ماژول بازاریابی تسلط داشته باشد.
چه سازمان هایی به مدیر بازاریابی احتیاج دارند؟
همه سازمان ها و صنایعی که محصول یا خدماتی را ارائه می دهند، برای شناخته شدن نیاز به بازاریابی دارند. اگر تیم بازاریابی دارید، بهتر است این تیم توسط فردی باتجربه و متخصص که در حوزه بازاریابی متخصص و ارشد است، مدیریت شود.
به طور کلی مدیران بازاریابی در سازمان های زیر می توانند به کار گرفته شوند:
- شرکت های بزرگ و چندملیتی: شرکت های بزرگ و چندملیتی با تنوع گسترده ای از محصولات و خدمات در بازار فعالیت می کنند. آنها به مدیران بازاریابی نیاز دارند تا استراتژی ها و برنامه های بازاریابی را برای ارتقای شناخت و فروش محصولات خود تدوین و اجرا کنند.
- شرکت های کوچک و متوسط: شرکت های کوچک و متوسط نیز به دنبال رشد و توسعه هستند و به مدیران بازاریابی نیاز دارند تا استراتژی ها و روش های بازاریابی کوچکتر را برای بهبود شناخت برند و جذب مشتریان جدید اجرا کنند.
- استارتاپ ها: استارتاپ ها به تازگی وارد بازار شده و معمولاً به توسعه و ترویج محصولات خود نیاز دارند. مدیران بازاریابی در استارتاپ ها می توانند به تجربه خود در بازاریابی، تدوین استراتژی های بازاریابی کمبود منابع و رقابت شدید را در نظر بگیرند.
- سازمان های غیرانتفاعی: سازمان های غیرانتفاعی، از جمله سازمان های خیریه و موسسات فرهنگی و اجتماعی، نیاز به بازاریابی برای جذب حمایت مالی، افزایش آگاهی عمومی و جلب همکاران دارند. مدیران بازاریابی در این سازمان ها می توانند استراتژی ها و روش های بازاریابی مناسب را برای تحقق اهداف غیرانتفاعی تدوین کنند.
- سازمان های دولتی: سازمان های دولتی نیز برای ارائه خدمات به شهروندان و جلب رضایت آنها به بازاریابی نیاز دارند. مدیران بازاریابی در این سازمان ها می توانند استراتژی ها و تکنیک های بازاریابی را برای بهبود ارتباطات و خدمات دولتی اجرا کنند.
به طور خلاصه مدیران بازاریابی در هر نوع سازمانی که نیاز به ترویج و فروش محصولات یا خدمات خود دارند مشغول به کار می شوند.
